یکی از خاصیت جوامع انسانی کمک به همنوع و یافتن راهکاری برای حل مشکلات است. بشر در دورانی که زندگی می‌کند همواره در تلاش برای حل مشکلات پیش رو بوده؛ به طوری که با به وجود آمدن سدی برابر این مشکلات راهکاری نیز یافته است.

شرایط بد اقتصاد و رکود کسب و کار، مردم طبقه متوسط به پایین جامعه را با چالش مواجه می‌کند، چالش‌هایی که ممکن است باعث ایجاد وقفه در زندگی شود و خانواده را درگیر کند.

در کنار این رکود و کسادی کسب و کار امکان دریافت تسهیلات مناسب از بانک‌ها نیز وجود ندارد و اخذ وام‌های خرد از بانک‌ها با نرخ‌های بالا و سرسام‎آور امکان‌پذیر می‌شود و اغلب تنها در صورت اضطرار خانواده‌ها تن به دریافت این نوع تسهیلات خواهند داد.

این روزها بانک‌ها نیز به صورت مداوم در حال تماس با افرادی هستند که اقساط آنان عقب افتاده است و باید برای گرفتن حق بانک اقدام قانونی و حقوقی انجام دهند.

در این میان اغلب کارشناسان بانکی نیز رعایت سخن گفتن را نکرده و باعث افزایش فشار روانی و روحی به شهروندان می‌شوند؛ این در حالی است که تسهیلات خردی که به صورت قراردادهای مدنی و مشارکتی به شهروندان پرداخت می‌شود بالاترین میزان وصولی را دارد و اغلب بانک به حق خود می‌رسد؛ اما باز هم نحوه برخورد برخی از کارمندان با افراد مطلوب نیست؛ زیرا فردی که پرداخت اقساط یک وام 5 میلیونی‌اش به تعویق افتاده، زیر بار مشکلات مالی در جامعه قرار دارد و همه دغدغه‌اش پرداخت بدهی خود است.

برای حل مشکلات این چنینی در گوشه و کنار شهرها مردم در مجموعه‌های مختلف کاری، دوستانه، فامیلی، محله، هم هیأتی و مسجدی گرد هم آمدند و هفتگی یا ماهیانه مبلغ را هر یک به اشتراک گذاشته و یک مبلغ بزرگ‌تر ایجاد می‌شود که به نوبت به افراد اختصاص می‌یابد.

این مجموعه‌های مردمی که توسط مردم و برای حل مشکلات مالی کوچک تدبیر شده هر روز در حال افزایش است و به دلیل ماهیت مردمی آن نمی‌توان آمار دقیقی از تعداد آنها در استان یا کشور ارائه داد.

این مجموعه‌های خودگردان بر پایه اعتماد مردم به یکدیگر تشکیل شده و نشانه‌ای از ظرفیت‌های جامعه بدون دخالت دولت است. این مجموعه‌های مردمی هر ماه یا هر هفته دور هم جمع می‌شوند مبلغی را که بر آن توافق کردند جمع می‌کنند و در نهایت با قرعه‎کشی در هر نوبت این مبلغ جمع شده به یک نفر اختصاص می‌یابد.

یکی از این مجموعه‌ها که تنها بانوان در آن عضویت دارد، در یکی از هیأت‌های قدیمی همدان شکل گرفته و 18 سال بوده که به فعالیت مشغول است.

متصدی آن نیز بانویی است که در میان بانوان به خوشنامی شهره بوده و منشأ امور خیریه بسیاری است. برای آشنایی با ساز و کار این مجموعه‌های مدنی با این بانوی خیر و خوشنام به گفت‌و‌گو نشستیم.

* از اخذ وام‌های 17 هزار تومان تا 15 میلیون تومان طی 18 سال

این مدیر گروه‌ وام خانگی در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس با بیان اینکه نخستین پرداخت وام‌های ما از 18 سال پیش آغاز شده است، اظهار کرد: مبلغ نخستین وام‌هایی که در این مجموعه پرداخت شده است 17 هزار تومان بود.

فرح سازمنده معروف به خانم امیدی با اشاره به اینکه ایده اولیه این کار زمانی آغاز شد که برخی از مردم به دنبال پس‎انداز مبلغی برای خود و حل مشکل مالی افراد بودند، افزود: برای بعضی از افراد پس‌انداز کردن سخت است و اغلب تمام درآمد آنان مصرف می‌شود، به همین دلیل به این فکر افتادیم جمعی تشکیل شود و هفتگی پولمان را روی هم بگذاریم و در نهایت مشکل یک نفر برطرف شود.

وی با بیان اینکه نیت این افراد رضای خدا و گره‌گشایی از کار مردم است، تصریح کرد: افرادی هستند که وقتی برنده می‌شوند و پول  نیاز ندارند، مبلغ را به افرادی که نیازمند هستند می‌دهند، هر چند امروزه به دلیل مشکلات اقتصادی این اتفاق کمتر رخ می‌دهد.

این مدیر مجموعه وام خانگی با اشاره به اینکه در اینجا به ضامن برای دریافت وام نیازی نیست، ادامه داد: برخی از افراد هستند که نیازمند هستند و ضامن برای دریافت تسهیلات از بانک‌ها ندارند، بنابراین در این مجموعه‌های مردمی می‌توانند مشکل مالی خود را برطرف کنند.

وی با بیان اینکه از پرداخت وام 17 هزار تومان 18 سال پیش امروز به 15 میلیون تومان رسیده‌ایم، خاطرنشان کرد: استقبال مردم از این فرآیند مطلوب بوده که باعث پایداری مستمر و طولانی آن شده است.

سازمنده ادامه داد: اگر این تقاضا نبود امکان ادامه پرداخت این وام‌ها وجود نداشت، البته به دلیل سخت‌گیری بانک‌ها و نرخ بالای تسهیلات بانکی مردم از این نوع مجموعه‌ها که سود ندارد، استقبال بیشتری می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه امروز 500 نفر در این قرعه کشی حضور دارند، گفت: هر سری که قرعه‌کشی آغاز می‌شود وامی نیز به نام امام حسن(ع) نوشته و پول آن به افرادی که نیازمند هستند پرداخت می‌شود و آنان در اقساط بسیار ناچیز باز می‌گردانند.

 این مدیر مجموعه وام خانگی با تأکید بر اینکه قربانی هم برای افراد نیازمند انجام می‌شود، اظهار کرد: در کنار قرعه‌کشی هفتگی اقداماتی بر اساس کمک خیرین همچون کمک هزینه جهیزیه، تقسیم مرغ و گوشت در ماه مبارک رمضان برنامه‌ریزی می‌شود.

* تشکلی بر پایه اعتماد به مردم

وی با بیان اینکه هیچ نهاد دولتی از مجموعه ما حمایت نکرده و کاملاً بر کمک مردم استوار است، افزود: اگر مردم کمک‌های نقدی خود را به مجموعه بدهند، اقدامات مختلفی برای کمک به نیازمندان انجام خواهد شد.

این فعال مدنی با اشاره به اینکه یک وام هم به نام شاهزاده علی‌اصغر(ع) در قرعه‌کشی نوشته می‌شود، تصریح کرد: این وام هم به حسینیه شاهزاده علی‌اصغر(ع) تعلق می‌گیرد و برای هزینه مکان جلسه استفاده می‌شود.

وی با بیان اینکه کارمزدی برای انجام امور اداری و هماهنگی در نظر گرفته شده، ادامه داد: در این سال‌ها برخی از افراد بودند که پس از اخذ وام، اقساط آن را بازنگردانند و این مسأله گاهی چالش برانگیز بوده است که از محل وام امام حسن(ع) که برای نیازمندان در نظر گرفتیم؛ جبران کردیم.

سازمنده با اشاره به اینکه افراد شناس در این مجموعه پذیرفته می‌شوند، خاطرنشان کرد: افراد حاضر در قرعه کشی برای ما شناخته شده هستند و سالیان سال است که در مجموعه ما فعالیت می‌کنند اگر فرد جدید به مجموعه اضافه شود، با معرفی این افراد خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه در نهایت ضمانت تمام این وام‌ها بر عهده من است، گفت: یک بار تصمیم گرفتیم که این مجموعه را جمع‌آوری کنیم اما یکی از بانوان حضرت معصومه(س) را در خواب زیارت کردند و ایشان فرموده بودند که ثواب بسیاری در این فعالیت نصیب شما می‌شود و به همین دلیل کار را ادامه دادیم.

این فعال مدنی با بیان اینکه به دنبال دریافت چک و سفته به عنوان ضمانت نیستیم، اظهار کرد: اساس کار ما بر مبنای اعتماد و شناخت پایه‌گذاری شده و به همین دلیل افراد شناس در مجموعه قرعه کشی نام‎نویسی می‌شوند.

* برق چشمان برنده، شیرین‌ترین خاطره

وی با اشاره به اینکه به دنبال گسترش فعالیت خود نیستیم، افزود: شیرین‌ترین خاطره من دیدن شادی و برق چشمان فرد برنده شده در قرعه‎کشی است به طوری که افراد گاها از فرط خوشحالی بی اختیار بلند می‌شوند و دست می‌زنند، همچنین متأسفانه بدترین لحظه نیز پرداخت نکردن اقساط است که باعث ایجاد چالش می‌شود.

سازمنده با بیان اینکه سال گذشته در ماه مبارک رمضان 250 بسته غذایی به صورت از پیش برنامه ریزی بین نیازمندان توزیع شد، ادامه داد: وقتی کمک‌های مردمی افزایش یافت حدود 80 بسته نیز اضافه بر آنچه برنامه‎ریزی شده بود بین نیازمندان توزیع شد.

وی با اشاره به اینکه در ماه رمضان سال جاری تعداد توزیع بسته‌های غذایی به 80 عدد برنامه‌ریزی شده کاهش یافت، خاطرنشان کرد: با افزایش کمک‌های مردمی تعداد 30 بسته غذایی اضافه نیز توزیع شد.

سازمنده با بیان اینکه زمان مشخصی برای رسیدگی به این امور در نظر نگرفتم و هرچه زمان ببرد به برنامه‌ریزی مشغول هستم، گفت: برخی مواقع افراد قسط خود را دیر پرداخت کرده یا از شهر دیگری به حساب واریز می‌کنند که هماهنگی این مسائل زمان می‌برد.

* کمک به همنوع و پس‌اندازی برای خانواده

یکی از بانوان شرکت‎کننده در این مجموعه نیز در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس با بیان اینکه حدود 10 سال است در این قرعه‌کشی‌ها حضور دارد، اظهار کرد: شرکت در این مجموعه‌ها باعث گره‎گشایی از کار مردم و داشتن یک پس‌انداز شده که در بسیاری از مواقع کمک حال خانواده نیز می‌شود.

فاطمه طلایی با بیان اینکه دریافت تسهیلات از بانک‌ها بسیار مشکل است، افزود: معرفی ضامن از یک سو و نرخ بالای سود تسهیلات بانکی از سوی دیگر که پرداخت اقساط را مشکل و فرسایشی می‌کند، برای اقتصاد خانواده مشکل‎ساز می‌شود.

وی با اشاره به اینکه هر هفته در این هیأت شرکت می‌کنیم، تصریح کرد: در این مجموعه علاوه بر اینکه به راز و نیاز و عبادت می‌پردازیم، مشکلات مالی یکدیگر را با مبالغ اندک برطرف می‌کنیم.

دیگر افراد حاضر در مجموعه نیز تقریباً با نیت‌های یکسان در قرعه کشی‌ها حضور دارند و اغلب به دنبال حل مشکلات همنوعان و پس انداز برای خانواده‌ هستند.

انتهای پیام/

منبع/فارس