تاریخ : 1. آذر 1404 - 10:47   |   کد مطلب: 39041
وقتی ایدز راهش را عوض می کند؛ از اعتیاد به رفتارهای جنسی پرخطر
بررسی های آماری و اذعان کارشناسان موید این است که چهره شیوع ایدز طی چند سال اخیر تغییر ملموسی داشته و اعتیاد تزریقی دیگر نخستین عامل ابتلا به این ویروس نیست بلکه این عامل جای خود را به روابط جنسی ناسالم و محافظت نشده داده است، واقعیتی که توجه جدی به آموزش، پیشگیری و شکستن انگ اجتماعی را بیش از گذشته نمایان می کند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی کورنگ ،ایدز یک بیماری مزمن و خطرناک است که به دلیل نقص در سیستم ایمنی بدن، فرد مبتلا را در برابر عفونت‌ها و برخی سرطان‌ها آسیب‌پذیر می‌کند ایدز توسط ویروس اچ.آی.وی (ویروس نقص ایمنی انسانی) ایجاد می‌شود و از طریق خون، مایعات جنسی و از مادر به کودک در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی منتقل می‌شود.

این بیماری تا مدت‌ها پس از ابتلا ممکن است علائم خاصی نداشته باشد، اما در صورت درمان نکردن می‌تواند به مرحله پیشرفته‌تری برسد که فرد دچار ضعف شدید ایمنی و در نتیجه سایر بیماری‌ها شود.

در این راستا اول دسامبر برابر با دهم آذرماه هر سال به عنوان روز جهانی ایدز نامگذاری شده و به منظور بیماریابی و ارائه خدمات مراقبت و درمان از ۲۰ آبان تا ۲۰ آذرماه پویش من هم تست «اچ آی وی» می دهم در سراسر کشور در مراکز ثابت و موقت زیرپوشش دانشگاه های علوم پزشکی، مراکز زیر پوشش اداره کل زندان ها و اداره کل بهزیستی اجرا می شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: ویروس اچ آی وی یک بیماری عفونی قابل کنترل هست که بیشتر مردم آن را به نام ایدز می شناسند، در صورتی که ایدز آخرین مراحل عفونت اچ آی وی است و در صورتی که فرد تحت مراقبت و درمان باشد هرگز ایدز اتفاق نمی افتد.

محمد به نشان افزود: گلبولهای سفید خون مهمترین اجزای سیستم دفاعی بدن هستند که مانند سربازان ارتش وظیفه دفاع از بدن در برابر عوامل بیگانه را بر عهده دارند که این وظایف در ۲ بخش جلوگیری از وارد شدن عوامل بیگانه به بدن و از بین بردن عوامل بیگانه بدن تعریف می شود.

وی درباره عامل ایجاد بیماری ایدز در بدن گفت: ویروس اچ ای وی به گلبول های سفید خون علاقه داشته و تنها درون آنها قادر به ادامه حیات هستند این ویروس در خارج از بدن و بدون دسترسی به گلبولهای سفید خون در مدت کوتاهی از بین می رود پس نتیجه می گیریم عامل ایجاد کننده ایدز، ویروسی ضعیف است که در خارج از بدن قادر به ادامه حیات نیست.

نحوه ورود ویروس اچ.آی.وی به بدن

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: سلول هدف برای ویروس اچ.آی.وی گلبول های سفید خون هستند پس ویروس از راهی به بدن وارد می شود که بتواند به گلبولهای سفید دسترسی داشته باشد بنابراین برای ورود ویروس به بدن باید مقداری از خون یا ترشحات حاوی گلبولهای آلوده به ویروس با خون و یا مخاط بدن فرد سالم تماس پیدا کند.

به نشان گفت: ویروس از سه راه اصلی شامل تزریق خون، فرآورده های خونی یا هر جسم تیز و برنده که آلوده به خون تازه باشد، تماس جنسی با فردآلوده و از راه مادر آلوده به نوزاد می تواند وارد بدن انسان شود این بدان معناست که ویروس نسبت به سایر عفونت ها به راحتی انتقال نمی یابد و در روابط معمول بین انسانها منتقل نمی شود.

وی اظهار کرد: از آنجا که ویروس مولد بیماری تنها در صورت دسترسی به گلبولهای سفید قادر به ادامه حیات است لذا تنها از طرقی منتقل می شود که به نوعی خون و یا ترشحات آلوده فرد آلوده به خون و یا ترشحات حاوی گلبول سفید دربدن فرد سالم دسترسی یابد.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اضافه کرد: همانطور که میکروب بیماریهای اسهالی از طریق تنفس منتقل نمی شود ویروس عامل مولد بیماری ایدز نیز از طریق تماس های عادی شامل کار کردن با یکدیگر و زندگی دسته جمعی، هم صحبت شدن و معاشرت های اجتماعی، تماس روزمره با افراد آلوده مانند هم سفر بودن، همکلاس بودن، نشستن در کنار یکدیگر، روابط عادی اجتماعی مثل سوار شدن در اتوبوس و تاکسی و استفاده از تلفن های عمومی، غذا خوردن، آشامیدن یا استفاده از قاشق و چنگال، لیوان و وسایل و ظروف غذا خوری، اشک و بزاق، از راه هوا (عطسه و سرفه)، استفاده از سرویس های بهداشتی مشترک مثل حمام، توالت و استخرهای مشترک همچنین توسط حیوانات، حشرات و یا نیش آنها منتقل نمی شود.

به نشان ادامه داد: با توجه به ماهیت ویروس و راههای انتقال بیماری می بینیم که افراد آلوده به ویروس در حالت عادی و در روابط معمول اجتماعی خطری برای سایرین ندارند پس نتیجه می گیریم نیازی به جدا سازی افراد مبتلا به اچ آی وی وجود ندارد.

گروه‌های در معرض خطر ابتلا به ایدز

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: بیماری ایدز همه جوامع را تهدید می کند و هر انسانی می تواند در معرض خطر آلودگی یا بیماری ایدز قرار گیرد ولی با توجه به راههای انتقال، عده ای از احتمال آلودگی یا بیماری بیشتری برخوردارند.

به نشان این افراد را شامل معتادان و کسانیکه مواد مخدر تزریقی را با سرنگ و سر سوزن های مشترک مورد استفاده قرار می دهند و شرکا جنسی آنها، افرادی که روابط جنسی نامطمئن دارند، افراد مبتلا به بیماریهای آمیزشی و مقاربتی، دریافت کنندگان مکرر خون، فرآورده های خونی و فاکتورهای انعقادی آلوده، همسران افراد آلوده به اچ.آی.وی و بیماران مبتلا به ایدز و نوزادان مادران آلوده به اچ.آی.وی است.

وی تاکید کرد: ابتلای به این عفونت می تواند سالیان سال بدون علامت باقی مانده ولی در این مدت ویروس از طرق مختلف به دیگران قابل انتقال است و از زمان ورود ویروس به بدن تا مثبت شدن تست های آزمایشگاهی مدت زمانی لازم هست که به آن دوره «پنجره» گفته می شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: این مدت به طور معمول سه ماه طول می کشد. به همین دلیل افرادی که در معرض بیشترین خطر ابتلا به ویروس هستند باید هر سه تا ۶ ماه مورد آزمایش قرار گیرند.

به نشان تاکید کرد: تنها راه تشخیص این عفونت انجام آزمایش خون هست. در حال حاضر در تمامی مراکز خدمات جامع سلامت و مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری این تست به صورت رایگان و محرمانه برای مراجعان انجام می شود.

پنج شرط انجام تست اچ.آی.وی

وی گفت: برای انجام تست اچ آی وی پنج شرط وجود دارد که در صورت احراز نشدن همه شرایط نباید این آزمایش را انجام داد.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: هرگز بدون رضایت فرد برای کسی آزمایش انجام ندهیم، محرمانه بودن انجام آزمایش و ارائه پاسخ آن را به طور کامل رعایت کنیم، بدون مشاوره آزمایش انجام ندهیم، نتایج آزمایش سریع مثبت را هرچه سریع تر با انجام آزمایش تایید کننده رد یا قبول کنیم، فرد را به خدمات پیشگیری، درمان و مراقبت وصل کنیم.

چگونگی مراقبت و درمان اچ آی وی

به نشان گفت: امروزه مهمترین راهبرد کنترل اپیدمی اچ آی وی، مراقبت و درمان مبتلایان به بیماری است. درصورتی که افراد مبتلا به اچ آی وی تحت درمان استاندارد ضد رتروویروسی قرار گیرند، با کاهش تعداد ویروس در خون و ترشحاتشان (کاهش بار ویروسی) ضمن آنکه با کاهش چشمگیر عوارض بیماری می توانند زندگی سالم تری داشته باشند، احتمال انتقال بیماری به سایرین نیز به حداقل ممکن می رسد.

وی افزود: تخمین زده می شود که برای کنترل اپیدمی در جامعه باید ۹۰ درصد افراد مبتلا شناسایی شوند ۹۰ درصد افراد شناسایی شده تحت درمان ضد رترویروسی قرار گیرند و در۹۰ درصد افراد تحت درمان، بار ویروسی آنقدر کاهش یابد که غیر قابل اندازه گیری شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان تاکید کرد: به طور حتم این مهم تنها در صورتی میسر می شود که این افراد از بیماری خود مطلع بوده، برای دریافت خدمات مراقبت و درمان تمایل داشته و به این خدمات دسترسی داشته باشند و خدمات را به صورت مستمر دریافت کنند.

ایدز و چالش ها

به نشان بیان کرد: چالش هایی در حال حاضر برای دستیابی به اهداف یاد شده وجود دارد و آن اینکه درصد بالایی از موارد مبتلا از بیماری خود مطلع نیستند.

وی گفت: همچنین درصد بالایی از افراد شناخته شده برای دریافت خدمات مراقبت و درمان تمایل نداشته و مراجعه نمی کنند و درصدی از افرادی که تحت درمان ضد رتروویروسی قرار گرفته اند درمان را به شکل مستمر ادامه نمی دهند.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: افراد بیشتر در معرض خطر هستند که سیستم بهداشتی به آنها دسترسی ندارد.

به نشان راهکارهای رفع چالش های یاد شده را مداخله های موثر از جمله ایجاد انگیزه برای اقدام به انجام تست تشخیصی اچ آی وی، فراهم کردن امکان دسترسی به تست تشخیصی، ایجاد انگیزه و نیاز در افراد مبتلا برای اقدام به زیر پوشش قرار گرفتن خدمات مراقبت و درمان، فراهم آوردن امکان دسترسی به خدمات مراقبت و درمان برای آنها و ایجاد انگیزه و نیاز در مبتلایان به اچ آی وی برای باقی ماندن بر خدمات مراقبت و درمان دانست.

وی بیان کرد: مراکز مشاوره بیماری های رفتاری زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی همدان با ارائه خدمات پیشگیری و درمان، به طور موثر از انتقال عفونت اچ آی وی از مادر به نوزاد جلوگیری کرده است که در این راستا از ابتدای برنامه تاکنون از تولد ۲۱ نوزاد متولد از مادر اچ آی وی مثبت جلوگیری به عمل آمده است.

در این راستا از ابتدای برنامه تاکنون از تولد ۲۱ نوزاد متولد از مادر اچ آی وی مثبت جلوگیری به عمل آمده است.معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: آموزش، اطلاع رسانی، تشدید بیماریابی همواره مدنظر دانشگاه بوده بنابراین به همه مراجعان، انجام تست اچ آی وی پیشنهاد می شود تا بتوان افراد مبتلا را شناسایی کرد.

محمد به نشان گفت: همزمان با پویش من هم تست «اچ آی وی» می دهم، مراکز موقت و سیار با هدف آموزش و اطلاع رسانی و معرفی مراکز مشاوره بیماری های رفتاری دایر می شود.

وی اضافه کرد: در حال حاضر مراکز و پایگاه های مشاوره بیماریهای رفتاری در سراسر استان آماده پذیرش و انجام تست اچ آی وی به صورت رایگان و محرمانه هستند که شامل ۲ مرکز مشاوره بیماری های رفتاری در مرکز استان و در شهرستان های بهار، رزن، تویسرکان، فامنین، کبودرآهنگ، ملایر و نهاوند هر کدام یک مرکز می شود.

شناسایی ۸۲۱ فرد مبتلا به ایدز در همدان

کارشناس برنامه اچ.آی.وی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: ۸۲۱ فرد مبتلا به اچ.آی.وی تاکنون در این استان شناسایی شدند که هم اینک ۴۲۱ تن در حال زندگی طبیعی بوده و بیش از ۴۰۰ نفر از مبتلایان جان باختند.

محمد میرزایی افزود: ۲۰ درصد از مبتلایان زن و ۸۰ درصد را آقایان تشکیل می دهند که علت فراوانی آقایان با در نظر گرفتن آمار بلند مدت، اعتیاد است اما با وجود اینکه پیشتر معتادان تزریقی بیشترین سهم را در ابتلا به اچ.آی.وی داشتند اما هم اینک سهم روابط جنسی ناسالم و محافظت نشده بیشتر از اعتیاد شده است.

وی بیان کرد: این ویروس به گونه ای است که در پنج تا ۱۰ سال اول ابتلا، بدون علامت است با این حال حدود نیمی از مبتلایان به ویروس اچ.آی.وی در کشور تاکنون شناسایی نشده‌ است البته این آمار در استان همدان ۴۰ درصد است.

میرزایی اظهارکرد: ۸۰ درصد از بیماران زنده مبتلا به اچ.آی.وی در استان همدان که شناسایی شدند دارای پرونده فعال هستند که این آمار در کشور ۷۰ درصد است.

انگ اجتماعی عامل پنهان‌کاری بیماران مبتلا به ایدز

کارشناس برنامه اچ.آی.وی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان تاکید کرد: انگ اجتماعی مبتلایان به ایدز عامل اصلی پنهان‌کاری یا مراجعه دیرهنگام فرد بیمار برای دریافت مشاوره‌های بهداشتی و درمانی مورد نیاز است.

میرزایی اظهارکرد: مبتلایان به ایدز به واسطه در معرض قضاوت دیگران قرار نگرفتن ابتلا به این بیماری را پنهان می کنند چراکه در صورت محرز شدن این موضوع بلافاصله انگ برقراری روابط جنسی ناسالم بر روی آنها از سوی اطرافیان می خورد.

روابط جنسی بیشترین سهم را در انتقال ویروس اچ.آی.وی دارد

وی گفت: پیشتر اعتیاد تزریقی بیشترین سهم را در انتقال ویروس اچ.آی.وی داشت اما با گذشت زمان سهم روابط جنسی ناسالم و محافظت نشده در انتقال این ویروس افزایش یافت و بررسی وضعیت مبتلایان از ابتدای ورود این ویروس به کشور تاکنون بیانگر این است که علت ۵۲ درصد انتقال ویروس اچ.آی.وی روابط جنسی محافظت نشده بوده است.

کارشناس برنامه اچ.آی.وی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: میانگین انتقال ویروس از مادر به کودک در کشور ۱.۵ درصد است همچنین ۲ دهم درصد از طریق خون و فراورده های خونی منتقل شده که با توجه به پایش های صورت گرفته بر روی خون های اهدایی توسط مرکز انتقال خون از نظر «هپاتیت بی و سی» و «اچ.آی.وی» این عدد به صفر نزدیک شده است.

میرزایی ادامه داد: همچنین علت ۱۶.۵ درصد از انتقال ویروس اچ.آی.وی نامشخص بوده، چرا که افراد از بیان راه انتقال امتناع می کنند که در این موارد بیشتر احتمال انتقال از طریق روابط جنسی ناسالم و حفاظت نشده بوده است.

شناسایی ۱۹ مبتلای جدید

وی یادآوری کرد: پارسال ۲۴ هزار نفر برای انجام آزمایش اچ.آی.وی به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری استان مراجعه کردند که ۳۲ بیمار شناسایی شد و سه ماهه ۱۴۰۴ نیز هفت هزار نفر برای انجام تست مراجعه کردند که ۱۹ بیمار شناسایی شدند.

کارشناس برنامه اچ.آی.وی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان بیان کرد: کلینیک سیار برای تست اچ.آی.وی از ۲ سال پیش راه اندازی شده و این کلینیک ۱۲ ماه سال در مکان های پرتردد برای فراهم کردن زمینه تست مستقر می شود.

میرزایی ادامه داد: آزمایش های اچ.آی.وی در مراکز دی.آی.سی، مرکز ماده ۱۶، مراکز گذری و کمپ های ترک اعتیاد در حال انجام است و با آغاز پویش من تست «اچ آی وی» می دهم یعنی از ۲۰ آبان تا ۲۰ آذرماه مراکز موقت برای انجام این تست در شهرستان ها با توجه به نیرو و توان هر شهرستان دایر می شود.

وی گفت: یکی از شیوه های انتقال ویروس، انتقال از مادر باردار مبتلا به اچ.آی.وی به نوزاد است که با اقدامات درمانی و پیشگیرانه صورت گرفته این آمار در استان به صفر رسیده و امسال یک نوزاد و سال گذشته هم یک نوزاد از مادران اچ.آی.وی مثبت در این استان متولد شدند.

رهاورد:

شیوع ویروس اچ.آی.وی در همدان نشان می‌دهد که الگوی انتقال این بیماری در حال تغییر است؛ اگرچه پیش‌تر اعتیاد تزریقی عامل اصلی بود، اکنون روابط جنسی محافظت‌نشده بیشترین سهم را در انتقال ویروس دارد. این تغییر الگو ضرورت افزایش آموزش‌های پیشگیرانه، تشویق به انجام آزمایش‌های دوره‌ای و کاهش انگ اجتماعی نسبت به بیماران مبتلا به ایدز را بیش از پیش مطرح می‌کند تا شناسایی به‌موقع و مراقبت مناسب از بیماران تسهیل و از گسترش بیماری جلوگیری شود.

انتهای خبر/